Flipchart to nie jest dodatek do szkolenia i element krajobrazu sali szkoleniowej. Flipchart to narzędzie pracy, a umiejętna praca z flipchartem to kompetencja. Stosujesz flipcharty w swojej pracy? Przygotowujesz swoje flipcharty przed szkoleniem, warsztatem czy innym spotkaniem? Czy wolisz, by wszystkie wyszły spod Twojej ręki na żywo?
To sobie usystematyzujmy trochę rodzaje flipchartów. Flipcharty można generalnie podzielić na 3 kategorie:
- zamknięte
- otwarte
- i na żywo
FLIPCHARTY ZAMKNIĘTE
– to takie, których zawartość jest przemyślaną całością i Twoją intencją nie jest dodawanie czegokolwiek podczas warsztatu czy spotkania. Na przykład, kiedy prezentujesz jakiś model, według którego będziecie pracować, przedstawiasz konkretną wiedzę czy wyniki badań. W tym wypadku rekomendowałabym przygotowanie takiego flipcharta przed spotkaniem. Masz wtedy czas, by przemyśleć jego zawartość i dopracować go graficznie. Jednocześnie posiadanie przygotowanych flipchartów to oszczędność czasu podczas szkolenia. Nie jesteś w stanie podczas spotkania przygotować flipchartu w takiej jakości, jak na spokojnie przed warsztatem. Poza tym, powiedzmy sobie szczerze: presja czasu podczas szkolenia czy warsztatu powoduje, że zaczynasz pisać nieczytelnie i rysować niedbale, pomijając już fakt, że często stajesz wtedy plecami do grupy.
Mam w domu specjalnie do tego przeznaczoną szafę z wstawionym stojakiem na flipcharty przygotowane na różne warsztaty, które prowadzę. Kiedy przychodzi szkolenie, wyciągam odpowiedni rulon, patrzę, które mogę użyć ponownie, które muszę na nowo narysować i za każdym razem jestem sama sobie bardzo wdzięczna, że mam już prawie przygotowane szkolenie ?.
ZALETY flipchartów zamkniętych:
– przemyślane i starannie przygotowane
– dają Ci komfort pracy, a ich kolejność prowadzi Cię przez kolejne moduły spotkania
– możesz używać ich wielokrotnie
FLIPCHARTY OTWARTE
– to przemyślane i przygotowane wcześniej kanwy pracy, szablony do wypełnienia. Jeśli planujesz stosować podczas spotkania techniki takie jak burza mózgów, dyskusja lub praca w grupach, których zadaniem jest wypracowanie i zapisanie konkretnych treści, możesz przygotować wcześniej kreatywny szablon do wypełnienia (patrz powyżej).
– Możesz sam wypełniać taką kanwę podczas pracy na forum (np. w czasie zaplanowanej dyskusji) i dla zachowania tempa nie musisz już skupiać się na rysowaniu szablonu a tylko na wpisaniu odpowiedzi/ pomysłów w odpowiednie pola tekstowe, co pozytywnie wpływa na flow, a Tobie daje komfort pracy i odpowiedni efekt wizualny.
– Możesz też poprosić któregoś uczestnika o bycie „pisakiem grupy” a samemu skupić się na moderowaniu dyskusji.
– Jeśli łączysz uczestników w grupy, nie dawaj im pustego flipcharta do zapisania wyników pracy. Jeśli na flipcharcie dawanym poszczególnym grupom będzie już coś: nagłówek, ramka, polecenie, pytanie, przygotowane zachęcające do wypełniania pola tekstowe czy rysunek, to grupa zupełnie inaczej będzie pracowała. Ich energia początkowa rośnie, a co za tym idzie rośnie zaangażowanie, włączają się pozytywne emocje. Mówiąc wprost: chce im się! Jest w nas potrzeba „uzupełniania luk” czyli, jeśli przygotujesz dymki do wpisania odpowiedzi/ pomysłów, to praca pójdzie znacznie efektywniej. To magia i już! ? Sprawdziłam to wielokrotnie, testowali to trenerzy, których uczyłam pracy z flipchartem i wszyscy to potwierdzają. Tę formę pracy polecam też nauczycielom, niesamowicie angażuje uczniów.
ZALETY flipchartów otwartych:
– energetyzują i tworzą atmosferę sprzyjającą pracy
– zwiększają flow pracy i efekt współtworzenia przez grupę
– pozytywnie wpływają na zaangażowanie i efektywność grupy
– dają lepszy efekt wizualny
PROTIP: możesz też używać tych flipchartów wielokrotnie, np. na kolejnym spotkaniu czy warsztacie; nie piszesz wtedy po nich, tylko używasz karteczek samoprzylepnych lub flipchartów foliowych (folia transparentna w formacie flipcharta, nakładana na kanwę, po której piszesz mazakiem suchościeralnym; dostępna w opakowaniach po 5 szt.)
FLIPCHARTY NA ŻYWO
– czyli flipcharty spontaniczne, tworzone w czasie rzeczywistym. Tu mamy dwie kategorie:
– TOTALNIE SPONTANICZNE – podyktowane potrzebą chwili lub wtedy, kiedy charakter pracy z grupą nie pozwala na to, by przewidzieć, co będzie na flipcharcie. Niewątpliwie przydaje się tutaj doświadczenie w pracy z flipchartem, drzemiące w tyle głowy setki narysowanych flipchartów, szablonów i szybkie zastosowanie tych elementów.
– PRZYGOTOWANE W GŁOWIE – kiedy wiesz, co chcesz narysować i napisać na żywo, masz to przećwiczone i przygotowane w głowie i świadomie wybierasz taką formę pracy, by np. pokazać proces/ schemat krok po kroku, przeprowadzić grupę po kolei przez zagadnienie i za wcześnie nie zdradzać zaplanowanych treści, lub kiedy są one współtworzone z grupą. Mogą, moim zdaniem, mieć tylko dwie wady: zajmują czasem za dużo czasu a z kolei presja czasu może wpływać negatywnie na ich efekt wizualny.
ZALETY flipchartów na żywo:
– skupiają uwagę
– widoczny proces powstawania zwiększa zapamiętywalność
Nie musisz wybierać, możesz z powodzeniem stosować wszystkie rodzaje flipchartów w swojej pracy, dopasowując ich specyfikę do swojego stylu pracy lub – do czego zachęcam – przemyśleć swój styl pracy i np. zacząć stosować angażujące flipcharty otwarte.
WARSZTATY ZDALNE I WEBINARY
Wszystkie te techniki możesz stosować w pracy zdalnej i podczas webinarów:
- slajd w Power Poincie to w zasadzie taki flipchart zamknięty,
- nic nie stoi na przeszkodzie by przejść podczas prezentacji w tryb otwarty, edytując na żywo slajd i wpisując treści w przygotowane na slajdzie pola tekstowe; formę otwartą pracy z grupą umożliwiają też platformy takie jak miro, jamboard, itp.
- możesz też rysować na żywo podczas spotkań zdalnych:
– na flipcharcie w widoku kamery,
– na kartce na blacie stołu (druga kamera skierowana na stół),
– na podłączonym tablecie graficznym.
Jeśli chcesz pogłębić i poszerzyć swoją kompetencję pracy z flipchartem, to zapraszam #jakniewiemco na moje warsztaty:
– kursy online nagrane na platformie VOD
– lub najbliższy dwudniowy warsztat otwarty online 18-19.08.2021 (17:00-20:30)
Gabriela Borowczyk
Zobacz też wpisy: –
