Konieczność przeprowadzenia trudnych procesów w grupie to chleb powszedni w wielu branżach. Co, jeżeli istnieje możliwość ich znacznego ułatwienia, które wpłynie na szybsze i o wiele przyjemniejsze osiągnięcie oczekiwanych, zadowalających efektów? Brzmi jak magia? Być może! Jednak może być za to odpowiedzialny jeden człowiek – facylitator! Poznaj, czym się zajmuje facylitator i kim dokładnie jest. Zapraszam do lektury #jakniewiemco!
Facylitator – człowiek wspierający grupę
Jeżeli zastanawiasz się, kim jest facylitator to czas otrzymać odpowiedź! Samo słowo facylitacja pochodzi od łacińskiego słowa „facilitas” i oznacza łatwość. Nie ma jednoznacznej definicji facylitatora, jednak przyjmuje się, że jest to osoba, której celem jest ułatwienie przejścia przez dany proces. Facylitator ma na uwadze dynamikę pracy, odpowiednią atmosferę oraz skuteczność danego spotkania. Osoba pełniąca tę rolę jest bacznym obserwatorem, który stale reaguje na potrzeby wszystkich uczestników spotkania i nie musi sztywno podchodzić do ustalonego planu spotkania.Trust the process – mówią facylitatrorzy. Co ważne, facylitator to nie moderator, szkoleniowiec, trener, czy konsultant. Czym w takim razie zajmuje się certyfikowany facylitator?
Na czym polega praca facylitatora?
Wiesz już, że facylitator to osoba pomagająca grupie podczas trwania pewnego procesu. Do jego najważniejszych zadań należy przede wszystkim wzrost efektywności pracy całej grupy.Facylitacja służy rozwiązaniu jakiegoś problemu lub poszukiwaniu czy stworzeniu nowego rozwiązania. Czasem bywa też, iż grupa nie może dojść do konsensusu lub istnieje ryzyko wystąpienia konfliktu. W tym momencie przydaje się certyfikowany facylitator. Facylitator planuje, przewodzi i koordynuje pracą grupy; pomaga jej osiągnąć cel i tworzy środowisko, które wyzwala jasność myślenia, współuczestniczenie i pełne zaangażowanie każdego członka grupy. (wg. Szkoła Facylitacji Pathways) Co ważne, jest to osoba niezaangażowana w samą realizację projektu od strony merytorycznej. To jest zadaniem całego zespołu, nie facylitatora. Rolą facylitator jest “trzymanie ramy” spotkania/ procesu. Jego zadaniem jest wsparcie grupy i moderatora w realizacji celów, które sobie założyli. Może to zrobić na wiele sposobów, dysponuje arsenałem narzędzi i metod pracy – a przede wszystkim znajomością procesu grupowego. Są różne style i podejścia w facylitacji – od hierarchicznego do autonomicznego a doświadczony facylitator wyczuwa, który styl w danej chwili najbardziej posłuży grupie i procesowi.
Kim jest facylitator graficzny?
Facylitator graficzny umiejętnie wplata w proces facylitacji wizualizację. W swoim procesie stosuje takie narzędzia wizualne, które będą dla zespołu inspiracją do myślenia i działania. Za pomocą rysowanych najczęściej na flipcharcie prostych wizualizacji ukazuje relacje między treściami, czy tzw. szerszą perspektywę, używa metafory i analogii. Wnosi emocje.
Jako trener czy facylitator możesz stosować elementy facylitacji graficznej przygotowując flipcharty, arkusze pracy i inne materiały szkoleniowe i edukacyjne. Jednakże aby zapewnić należytą uwagę procesu grupowemu możesz także pracować w parach. Tu też mamy kilka możliwości:
- duet dwóch facylitatorów graficznych – posiadają porównywalne kompetencje i podczas, gdy jeden pracuje z grupą, drugi może w tym czasie skupić się graficznej wizualizacji wspierającej proces, wymieniają się rolami;
- trener lub facylitator w duecie z facylitatorem graficznym – ponieważ tu tylko facylitator graficzny posiada kompetencje graficzne, role są raczej przypisane ale facylitator graficzny może częściowo być włączony w proces;
- trener lub facylitator może też zaprosić do współpracy graphic recordera, którego rolą jest wyłącznie graficzna dokumentacja spotkania, wizualne podsumowanie czy końcowa wizualizacja wyników pracy.
Facylitacją graficzną bywa też określany tzw. graphic recording (wielkoformatowy zapis graficzny spotkania czy konferencji). Graphic recorder nie uczestniczy aktywnie w procesie a tylko go wizualnie dokumentuje. Jego rolą jest uważne słuchanie oraz zaprezentowanie w sposób atrakcyjny wizualnie swoistej esencji spotkania.
Jak zostać facylitatorem graficznym?
Rozwijając kompetencje facylitacji graficznej, dobrze jest skorzystać z dedykowanych warsztatów. ”Flipowanie® i graficzna facylitacja spotkań” jest unikatowym programem, dzięki któremu nie tylko poszerzysz swój warsztat pracy, ale także przyciągniesz nowych odbiorców. Praca z flipchartem to kompetencja. Pozwól sobie na naukę rysowania atrakcyjnych wizualnie i przede wszystkim czytelnych i inspirujących do pracy flipchartów. To jest prawdziwa magia – przekonaj się! Zapraszam #jakniewiemco!