Coraz częściej słyszę o archetypach. O co w tym chodzi? Czy to nowa moda? Do czego mi się to przyda? – pytają mnie często ludzie. A ja, jak to ja, odpowiadam: To magia!
Zacznijmy od początku. Po raz pierwszy pojęcie „archetyp” użył niejaki Filon z Aleksandrii już w I wieku p.n.e. Ale do psychologii termin ten wprowadził Carl Gustaw Jung, szwajcarski psycholog i psychoterapeuta ? Das Urbild – praobraz. Na przełomie XX i XXI wieku zaś weszło do marketingu, głównie dzięki badaniom i publikacjom Margaret Mark i Carol S. Pearson, według których marka może wyróżnić się na rynku pewnym zbiorem cech i archetypy pomagają je zdefiniować i opisać. Im też zawdzięczamy pierwsze usystematyzowanie archetypów, jak i podejście zwane „zarządzaniem marką”. I wtedy psychologia przypomniała sobie o archetypach i tak dziś jest to jedno z najcenniejszych narzędzi zarówno marketingowych i strategicznych w brandingu, jak i w psychologii, psychoterapii oraz w budowaniu marki osobistej i rozwoju osobistym.
Przed kilkanaście lat, pracując jako dyrektor marketingu, używałam archetypów do działań brandingowych, a teraz jako trener, coach i facylitator pracuję od prawie 10 lat zarówno w obszarze brandingu produktów i usług, jak i w obszarze rozwoju osobistego i budowania marki osobistej.
HOLA, HOLA, A GDZIE TA MAGIA?

Zacznijmy od tego, że zgadzam się z samym Jungiem, który powiedział, że magia to zjawisko, na które brakuje po prostu terminu psychologicznego. 🙂 I w tym kontekście koncepcja archetypów jest magiczna. Dlaczego?
METAFORA (A TAK NAPRAWDĘ ANALOGIA)
Wielką zaletą archetypów jest intuicyjna metaforyczność (tak przyjęło się mawiać), aczkolwiek to tak naprawdę analogia. Kiedy słyszysz bowiem określenie Mędrzec, Buntownik, Opiekun, bez większego problemu jesteś w stanie wyobrazić sobie zespół cech i zachowań charakterystyczny dla danego archetypu osobowości. To bardzo ułatwia pracę, jest proste do zapamiętania i szybkiego skojarzenia na każdym etapie pracy a przede wszystkim przemawia do nas i szybko zapada w serce.
DYNAMIKA
W kontekście rozwoju osobistego i budowania marki osobistej archetypy są dynamiczne. (W brandingu znacznie mniej lub nawet wcale.) Co oznacza ta dynamiczność? W zależności od środowiska możemy ujawniać taką bądź inną stronę osobowości. Najprościej to ujmując: trochę inni możemy być w domu a inni w pracy, a jeszcze inni jako przewodniczący kółka szachowego. Wpływa na to kilka czynników, tzw. status, siła innych archetypów oddziaływujących na nas, wyzwania, którym musimy sprostać w danym środowisku, itp. Najciekawszym dla mnie aspektem dynamiki archetypów jest natomiast ich zdolność do przemiany i rozwoju. Nasza mapa archetypów zmienia się wraz z nami, ta sprzed 10 lat różni się od tej, jaką mamy dziś, i prawdopodobnie zmieni się też za kilka lat. W zależności od sytuacji życiowych, wyzwań, które przed nami stawia życie, sięgamy do zasobów naszych wrodzonych, dominujących archetypów, jak i do tych, których do tej pory w sobie nie widzieliśmy. Weźmy przykład bohaterki literackiej i filmowej „Igrzysk śmierci” Katniss Everdeen.

Na początku historii poznajemy ją głównie jako Opiekuna. To ten dominujący archetyp sprawia, że zgłasza się zamiast nieletniej siostry jako uczestniczka igrzysk. Dopiero bieg wydarzeń i nowa sytuacja powoduje, że powoli sięga do swojego Bohatera i Buntownika. Tak naprawdę nigdy nie chciała być głosem rewolucji, decyduje się na to dopiero, kiedy widzi śmierć, ucisk i ludzkie tragedie. A na koniec historii nie zostaje przywódczynią nowego świata, tylko wraca do domu, by być Opiekunem swojej nowej rodziny. Widzicie już, jak to działa?
AUTODIAGNOZA
Praca z archetypami, to dla mnie nie test psychologiczny, ale przede wszystkim autodiagnoza czy autorefleksja. Zawsze mówię do ludzi, którzy pod moim okiem tworzą swoją mapę archetypów: bądźcie szczerzy sami przed sobą, kiedy ustawiacie poszczególne archetypy jako dominujące, wspierające czy uzupełniające. To bardzo głęboka autorefleksja. A przecież to dopiero początek, to autodiagnoza: Jak jest teraz? A przed nami kolejne pogłębianie refleksji: Wrodzone czy nabyte? Finalizatory czy destruktory? Jak wpływają na moje zachowanie, współpracę, pracę i styl zarządzania? Jak chcę, żeby było? Jakie cele rozwojowe sobie stawiam? W procesach budowania marki osobistej, pytanie brzmi: Jaką marką jestem dziś? Jaką markę chcę tworzyć? Jak to uwiarygadniać?
SPÓJNOŚĆ

Archetypy poszerzają samoświadomość i dowiesz się, jak Twoje wiodące archetypy rozkładają się na tzw. osiach potrzeb, co to oznacza i jak wpływa na Twoja pracę, współpracę i decyzje – markę osobistą. Praca z mapą archetypów pozwala na wyznaczenie celów w rozwoju osobistym, w budowaniu tożsamości managera
(Jaki masz styl managerski?), w budowaniu spójnej, autentycznej i prawdziwej marki osobistej. Nie musisz nikogo udawać ani naśladować. Twoja osobowość kryje fantastyczne zasoby, na których możesz zbudować unikatową, ciekawą i przyciągającą markę osobistą czy rozwijać swoją charyzmę przywódczą. Z Twojej mapy archetypów wynika komunikacja Twojej marki, język marki. Innym językiem mówi przecież Odkrywca, a innym Buntownik, używa innych fraz, słów kluczy, inaczej formułuje zdania.
Czy zachęciłam Cię do poznania swoich archetypów?
Czy wiesz, że możesz stworzyć swoją mapę archetypów w aplikacji online: https://arch.flipowanie.pl/
a tutaj zakupisz unikatowy token do niej: https://flipowanie.pl/sklep/kat/tokeny-mapa-archetypow/
Wydobądź je z nieświadomości, przyjrzyj się im, przyjmij i świadomie nimi zarządzaj w równej mierze umysłem, jak i sercem. Taka to magia!
Jeśli chcesz kompleksowo popracować nad budowaniem swojej marki osobistej, to zapraszam na JEDYNY w tym roku warsztat otwarty online (4 wieczorne spotkania): https://flipowanie.pl/warsztaty-online/budowanie-marki-osobistej-warsztat/
Zapraszam!
Gabriela Borowczyk
Twój Czarodziej, Mędrzec, Twórca i Odkrywca (z domieszką Błazna)
Zobacz też wpisy: –
MAPA ARCHETYPÓW w brandingu produktów i usług
Dodane komentarze (2)
Super Start, ciesze sie na wiecej!
Dziękuję #jakniewiemco! Basiu, dodałaś właśnie historyczny pierwszy komentarz na moim blogu! Fanfary! 😀
P.S. Robiłaś kiedyś mapę archetypów sobie?